تعریف چاقی در نوجوانان مسأله بسیار مهمی است که با دشواری های متعددی روبروست. حدود مرزی پیشنهادی برای اضافه وزن و چاقی از بالای صدک هفتاد و پنجم تا بالای صدک نود و پنجم متغیر است و کاربرد این حدود متفاوت، نقاط ضعف مهمی را به همراه دارد. با این ترتیب، داده های موجود نه امکان براورد بین المللی درستی از شیوع چاقی را می دهد و نه امکان مقایسه بین ملت ها را فراهم می سازد. از این رو کمیته تخصصی سازمان جهانی بهداشت مقادیر مرزی BMI برای جوانان را پیشنهاد کرده است و به نظر می رسد برای هر کشوری، گزارش شیوع اضافه وزن و چاقی جوانان بر پایه این حدود مرزی پیشنهادی، حیاتی است. در یکی از معدود مطالعاتی که بر روی شیوع لاغری و اضافه وزن در دختران جوان کرمانی انجام شده است، حدود مرزی BMI پیشنهادی بزرگسالان برای تعریف لاغری، اضافه وزن و چاقی مورد استفاده قرار گرفته است که در نتیجه یافته های آن با نتایج به دست آمده از حدود مرزی جدید قابل مقایسه نیست. چاقی و افزایش وزن در دوران جوانی حتی مستقل از وضعیت چاقی در بزرگسالی، احتمال خطر بیماری های مزمن در سالهای بعد را افزایش می دهد. در این دوران با مطالعات تن سنجی می توان تغییرات رشد و بلوغ را پایش نمود و تأثیر کمبودها و یا افزونی غذایی را بر روند رشد، وضعیت تغذیه ای و مخاطرات سلامتی جوانان مورد بررسی قرار داد. رایج ترین سنجش مورد استفاده برای ارزیابی لاغری، اضافه وزن و چاقی در جوانان نمایه توده بدنی است که از تقسیم وزن بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر به دست می آید. در جوانان عواملی نظیر رشد و نمو، تعریف حدود اضافه وزن و چاقی را دشوار می سازد. از این رو روشها و متدهای متفاوتی برای شیوع چاقی و اضافه وزن در جوانان به صورت بین المللی به کار گرفته شده است. انحراف از تغذیه طبیعی به دو شکل پرخوری و کم خوری تغذیه ای تظاهر می نماید که باعث بسیاری از مشکلات گروههای آسیب پذیر از جمله نوجوانان می باشد. از مهمترین دلایل لاغری کاهش انرژی دریافتی ، فعالیت زیاد، عادات بد غذایی، اختلالات گوارشی و اسهال مزمن می باشد که باعث عوارضی مانند کم وزنی (Underweight)، لاغری (Wasting)، کوتاه قدی تغذیه ای (Stuunting) و درجات مختلف کمبود ریز مغذیها از جمله ویتامین ها و مواد معدنی می گردد. و مهمترین عوارض سوء تغذیه عدم رشد کافی، بروز عفونتها و کاهش توانمندی بوده که باعث ضعف، ناتوانی، معضلات روانی، اجتماعی، اقتصادی ، فرهنگی و افت آموزشی و بهداشتی می گردد که با وجود اقدامات چشمگیر انجام شده در بخش بهداشت همچنان گریبانگیر جوانان ایرانی است. در مطالعه جوانان دختر ۱۷ تا ۲۰ سال شرق تهران کم وزنی ۲۸ / ۹ درصد و لاغری در درجات شدید، متوسط و خفیف به ترتیب ۰/ ۷ ، ۴ / ۱ و ۲۵ / ۴ درصد بوده است. همچنین در خصوص شیوع چاقی و لاغری در ۱۶۴۶ جوان ۱۸ ساله شهر ملایر بر اساس وزن برای قد، ۴۸ نفر چاق، ۹۲۳ نفر طبیعی و ۶۷۵ نفر را لاغر تشکیل می دادند. از مهمترین علل چاقی، پرخوری، کاهش فعالیت، زمینه ارثی و عوامل روانی می باشد که شیوع آن در دهه اخیر افزایش یافته و به عنوان یک ریسک فاکتور در بروز بیماریهای متعدد از قبیل دیابت، هیپرلیپیدمی و بیماریهای قلبی و عروقی شناخته شده است. اضافه وزن و یا بیشتر بودن وزن از حد استاندارد و یا زیاد بودن چربی بدن یک مشکل عمده تغذیه ای و بهداشت عمومی است. در مطالعه شیوع چاقی در دانشجویان دانشگاه آزاد شهر همدان بر اساس استاندارد NCHS و شاخص وزن برای قد (بیشتر از صد ک ۹۰) ۳/۵ درصد جوان چاق و (بیشتر از صد ک ۹۵ و ۲/ ۵ درصد افراد خیلی چاق ارزیابی شدند. با بررسی میزان لاغری و چاقی در افراد جامعه می توان وضعیت تغذیه ای آنان را مورد مطالعه قرار داد که از محورهای عمده در ارزیابی سلامتی و بیماری جامعه به حساب می آید. راهکار قطعی درمان چاقی مفرط قرص لاغری ا وارداتی شرکت پویان سلامت است.
در ایران، مسئله مشکلات تغذیه ای در جوانان به ویژه کم وزنی و کوتاه قدی تغذیه ای به عنوان یکی از مشکلات گروه های آسیب پذیر مطرح بوده و مطالعات متعددی در این زمینه انجام شده است. بررسی ملی سلامت جوانان در سال ۱۳۹۶ مشخص کرد که بین ۶/ ۵ تا ۳۴٪ کل جوانان ایرانی زیر صدک سوم وزن برای سن مرکز ملی سلامت آمریکا هستند. گزارش سیمای تغذیه کودکان در استانها (انیس) در سال ۱۳۹۵ هم نشان داد که سوء تغذیه انرژی – پروتئین یکی از مشکلات تغذیه ای در جوانان زیر ۲۰ سال است. بر اساس معیار وزن برای سن ٪۱۱ / ۱۹ کل جوانان ( ۱۱/۹ ٪ پسران و ۹ / ۷٪ دختران زیر ۲۰ سال، سوء تغذیه متوسط یا شدید دارند. شیوع کوتاه قدی تغذیه ای ۱۵/۴٪ و در پسران و دختران به ترتیب ۱۶ / ۸ و ۱۳ / ۹ درصد گزارش شده است.
منبع: پویان سلامت
درباره این سایت